Veilig toezicht op digitale apparaten
Van slimme lampen tot draadloze speakers: steeds meer apparaten hebben een radiomodule en zijn verbonden met het internet. Maar hoe zorgen we ervoor dat al die producten veilig en betrouwbaar zijn?
AEF’er Gillian Lustermans vertelt over ons onderzoek voor de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI), die ons vroeg wat er nodig is om het toezicht op de veiligheid te kunnen blijven garanderen.
Van deurbellen tot de thermostaat
Steeds meer producten in ons dagelijks leven bevatten een radiomodule. Van deurbellen en thermostaten tot speelgoed en huishoudelijke apparaten: alles staat tegenwoordig in verbinding met het internet. Handig en innovatief – maar ook een bron van nieuwe risico’s. Zijn deze apparaten wel veilig? En wie houdt daar toezicht op? Die taak ligt bij de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI). Maar het aantal ‘slimme apparaten’ groeit explosief en consumenten bestellen steeds vaker rechtstreeks via webshops buiten de EU, zoals Temu of Alibaba. Dat maakt het werk voor de toezichthouder ingewikkelder.
De capaciteitsbehoefte groeit met 85 procent
Gillian: “De RDI wilde weten of ze in de toekomst genoeg capaciteit hebben om hun wettelijke taken goed uit te voeren. Wij hebben in kaart gebracht welke taken de teams nu uitvoeren, hoeveel tijd dat kost en hoe dat in de toekomst waarschijnlijk verandert. Onze conclusie was: de capaciteit moet fors toenemen om de taken goed te kunnen blijven uitvoeren. In het meest waarschijnlijke scenario groeit de behoefte met maar liefst 85 procent – van 16 fte in 2024 naar bijna 30 fte in 2030.”
Een model voor de toekomst
“Om die capaciteit goed te kunnen inschatten, hebben we een werklastmodel ontwikkeld. Dat helpt om de toekomst tastbaarder te maken. Als bijvoorbeeld meer producten via Europese verzoeken gecontroleerd moeten worden, of als de samenwerking met de douane intensiever wordt, dan kan de RDI daarmee zelf zien wat dat betekent voor de inzet van inspecteurs, adviseurs en ondersteunend personeel.”
“Met ons werklastmodel hebben we verschillende scenario’s doorgerekend: een basisscenario met de groei van producten met radiomodules, een scenario waarin Europese samenwerking intensiever wordt en een scenario waarin e-commerce een grotere rol gaat spelen. Het meest waarschijnlijke toekomstbeeld is een combinatie van al deze drie.”
Een Europees verhaal
“Ons onderzoek laat zien dat los van de behoefte aan meer capaciteit ook het werk zelf verandert. Denk aan nieuwe vormen van samenwerking en slimme manieren van omgaan met webwinkels, vooral die van buiten de Europese Unie. Het gaat dus ook om het ontwikkelen van nieuwe toezichtsvormen en het verbinden van techniek met beleid.”
“Ons onderzoek laat zien dat de RDI niet alleen moet opschalen, maar ook flexibel moet blijven inspelen op veranderingen. Toezicht is steeds meer een Europees en ‘grensoverschrijdend’ vraagstuk. Het raakt direct aan de toekomst van de digitale veiligheid in Nederland én Europa.”
Je moet goed voorbereid willen zijn
“Voor mij bevestigt dit project dat toekomstgericht werken essentieel is. Wij kunnen organisaties helpen om scenario’s door te rekenen en de impact daarvan concreet te maken. Daarmee geef je ze de tools om voorbereid te zijn op ontwikkelingen die je wel ziet aankomen, maar nog niet volledig kunt voorspellen.”
“Wat dit project voor mij uniek maakte, is dat we letterlijk zagen hoe toezicht werkt: soms door documenten te controleren, soms door producten fysiek uit elkaar te halen en technisch te onderzoeken. Die mix van harde techniek en beleidsmatig werk vond ik inspirerend.”
Meer weten over dit project? Stuur Gillian een berichtje.
Projectleider
