Hulp bij geldzorgen: wat werkt er wél?
Geldzorgen hebben een grote impact op het leven van mensen. Ze kunnen leiden tot stress, schaamte en sociaal isolement. Er zijn allerlei vormen van hulp beschikbaar, maar mensen weten die vaak niet of pas te laat te vinden. Hoe komt dat, en hoe kan het anders? AEF’er Mischa Buter over effectievere dienstverlening voor mensen met geldzorgen.
Wat is de impact van geldzorgen op het leven van mensen?
Mischa: “Geldzorgen gaan niet alleen over de vraag of iemand rondkomt aan het eind van de maand. De impact is veel groter: geldzorgen raken ook iemands gezondheid en relaties. Mensen denken vaak dat ze de enige zijn, maar dat is niet zo: één op de drie huishoudens heeft moeite met rondkomen. Het probleem is dat mensen de weg naar hulp nog te weinig vinden.”
Waarom vinden mensen de weg naar hulp niet?
“We weten dat dit komt doordat mensen zich schamen, niet goed weten waar ze moeten aankloppen of het als een te grote drempel ervaren om bij een overheidsinstantie aan te kloppen voor hulp. Mensen blijven daardoor vaak lang onder de radar, terwijl de juiste hulp in een vroeg stadium juist erger kan voorkomen. Daarom moet die eerste stap makkelijker worden.”
Hoe maak je die eerste stap laagdrempeliger?
“Eén: taal doet ertoe. Woorden als ‘schuldhulpverlening’ of ‘financieel probleem’ schrikt veel mensen af. Zeg liever: ‘geld slim regelen’. Twee: zet in op relaties, niet op systemen. Mensen zoeken een klik, geen loket. En drie: werk samen. Vaak zijn het juist informele netwerken – de buurthuiskamer, de kerk, de sportvereniging – die het eerste signaal oppikken. Als je dat als overheid weet te versterken, kun je mensen zoveel eerder en beter helpen.”
Kun je een moment noemen dat je persoonlijk raakte of verraste?
“Zeker. Tijdens een van de interviews vertelde iemand: ‘Pas toen ik bij het inlooppunt koffie kreeg en niet meteen een oordeel voelde, durfde ik te gaan praten over mijn problemen.’ Dat klinkt klein, maar het is heel belangrijk om eerst gezien te worden als mens. Dat is de kern van dit onderzoek. Geen hulpvraag ‘afvinken’, maar éérst contact met iemand maken. Daar ligt echt de sleutel.”
Wat was jullie rol in dit proces?
“Onze rol en kracht lag in het verbinden van alle perspectieven. We hebben gesproken met ervaringswerkers en medewerkers van financiële inlooppunten. Ook voerden we samen met Motivaction een panelonderzoek uit onder bijna duizend Nederlanders.”
“We hebben de formele kant – beleid, cijfers, uitvoering – naast de leefwereld van mensen gezet en antwoorden geformuleerd op vragen als: Wat helpt mensen écht? En hoe kun je daar als gemeente op inzetten? Die vertaalslag hebben we heel bewust gemaakt, zodat gemeenten en vrijwilligersorganisaties ook meteen iets kunnen doen met onze inzichten.”
Meer weten over dit project? Stuur Mischa een bericht!