Onderzoek naar remittances
Remittances zijn betalingen van migranten naar familie in hun land van herkomst. In dit onderzoek brachten we in beeld hoe belemmeringen rond remittances kunnen worden weggenomen. Want ondanks dat remittances belangrijk zijn, is het soms moeilijk en duur om ze te versturen.
Wat kunnen de ministeries van Financiën en Buitenlandse Zaken daar aan doen? En wat kunnen geldtransactiekantoren, banken en migrantenorganisaties betekenen?
Remittances gemakkelijker maken voor migranten
Remittances zijn erg belangrijk voor ontwikkelingslanden, nog belangrijker dan ontwikkelingssamenwerking. Het gaat om meer geld en het geld gaat rechtstreeks naar de mensen in plaats van (soms corrupte) regimes. Toch ondervinden migranten soms belemmeringen als ze remittances versturen. De Tweede Kamer vroeg dus om onderzoek naar hoe die belemmeringen kunnen worden weggenomen.
Verschillende onderzoeksmethoden toegepast
In dit onderzoek werkten we samen met het Verwey-Jonker Instituut. AEF analyseerde hoe het ‘stelsel’ voor remittances is opgebouwd. Naast interviews en deskresearch werkten we met ‘mysterie shopping’, waarbij we de markt verkenden alsof we zelf geld verstuurden. Zo werd duidelijk welke marktpartijen relevant zijn, welke kosten zij maken en aan welke regels zij zich moeten houden. Het Verwey-Jonker Instituut hield intussen sessies met migranten om hun ervaringen als gebruikers op te halen.
Complexiteit van remittances
De Nederlandse overheid kan niet alles zelf oplossen. Er is veel Europese regelgeving voor remittances en Nederland kan daar niet zomaar van afwijken. Bovendien bepaalt het spel van vraag en aanbod op de vrije markt hoe duur de diensten voor remittances zijn. In ons rapport moesten we daar rekening mee houden: we hebben alleen aanbevelingen gedaan die de Nederlandse overheid zelf kan beïnvloeden.
Zowel positieve bevindingen als aandachtspunten
Het eindrapport kon alle onderzoeksvragen beoordelen. Er waren positieve bevindingen. Verschillende banken en geldtransactiekantoren bieden diensten aan om remittances te versturen. De markt voor die diensten is robuust, zeker als remittances naar relatief ontwikkelde landen zoals Ghana of Marokko gaan. Daar zijn zelfs apps voor. De overheid moet de regelgeving voor die apps actueel houden.
Maar er waren ook aandachtspunten. Het is erg moeilijk om apps naar de minst ontwikkelde landen zoals Afghanistan te sturen. Marktpartijen durven voor die landen geen diensten aan te bieden uit angst om regels te overtreden. Ook is het versturen van remittances voor iedereen vrij duur. Dat kan de Nederlandse overheid zelf echter niet oplossen; de oorzaken liggen bij Europese regels en op de vrije markt.
Vervolg op het onderzoek
Eind december 2022 heeft minister Kaag een reactie op het onderzoek naar de Tweede Kamer gestuurd. In de bijbehorende Kamerbrief schreef ze dat het onderzoek belangrijke inzichten heeft opgeleverd. Ze gaat met veel van de aanbevelingen aan de slag, ook op internationaal niveau.
Het eindrapport Remittances lees je hier.
Projectleider
Teamleden